Cần sớm ban hành chính sách quy định sử dụng nguồn kinh phí do người được nhà nước giao đất, cho thuê đất để sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp từ đất chuyên trồng lúa trong năm 2025

Pham vi điều chỉnh của Nghị định số 112/2024/NĐ-CP ngày 11 tháng 9 năm 2024 của Chính phủ là vùng quy hoạch trồng lúa có năng suất, chất lượng cao; chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, xây dựng công trình phục vụ trực tiếp sản xuất nông nghiệp trên đất trồng lúa; bảo vệ và sử dụng tầng đất mặt của đất chuyên trồng lúa; nộp tiền để Nhà nước bổ sung diện tích đất chuyên trồng lúa bị mất hoặc tăng hiệu quả sử dụng đất trồng lúa; chính sách hỗ trợ địa phương sản xuất, bảo vệ đất trồng lúa và chính sách đầu tư, hỗ trợ đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, áp dụng khoa học và công nghệ hiện đại cho vùng quy hoạch trồng lúa có năng suất, chất lượng cao. Đối tượng áp dụng là cơ quan nhà nước; người sử dụng đất trồng lúa và các đối tượng khác có liên quan đến việc quản lý, sử dụng đất trồng lúa.
 

Theo Nghị định 112 của Chính phủ, người được nhà nước giao đất, cho thuê đất để sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp từ đất chuyên trồng lúa phải nộp một khoản tiền để Nhà nước bổ sung diện tích đất chuyên trồng lúa bị mất hoặc tăng hiệu quả sử dụng đất trồng lúa, trừ các công trình, dự án sử dụng vốn đầu tư công hoặc vốn nhà nước ngoài đầu tư công theo quy định của pháp luật về đầu tư công, pháp luật về xây dựng. UBND cấp tỉnh quy định mức nộp cụ thể nhưng không thấp hơn 50% số tiền được xác định theo diện tích đất chuyên trồng lúa phải chuyển sang mục đích phi nông nghiệp nhân với giá các loại đất trồng lúa tính theo Bảng giá đất tại thời điểm chuyển mục đích sử dụng đất; việc nộp tiền theo quy định này được thực hiện sau khi có quyết định giao đất, cho thuê đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Nghị định đã quy định trực tiếp chính sách hỗ trợ bảo vệ đất trồng lúa; đầu tư, hỗ trợ đầu tư, xây dựng kết cấu hạ tầng, áp dụng khoa học công nghệ hiện đại cho vùng quy hoạch trồng lúa có năng suất chất lượng cao. Theo đó, ngân sách nhà nước hỗ trợ địa phương sản xuất lúa theo mức 1.500.000 đồng/ha/năm đối với đất chuyên trồng lúa; hỗ trợ 750.000 đồng/ha/năm đối với đất trồng lúa còn lại, trừ lúa nương được mở rộng tự phát không theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trồng lúa; hỗ trợ thêm 1.500.000 đồng/ha/năm đối với đất chuyên trồng lúa tại vùng quy hoạch trồng lúa có năng suất, chất lượng cao. Quy định chính sách đầu tư, hỗ trợ đầu tư kết cấu hạ tầng, áp dụng khoa học và công nghệ hiện đại cho vùng quy hoạch trồng lúa có năng suất, chất lượng cao như: Nhà nước đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng từ nguồn ngân sách trung ương bổ sung có mục tiêu cho địa phương được thực hiện theo đúng nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư công nguồn NSNN trong thời kỳ trung hạn được cấp có thẩm quyền ban hành để đầu tư các công trình thủy lợi, giao thông tại vùng quy hoạch trồng lúa có năng suất, chất lượng cao. Quy định chính sách hỗ trợ đầu tư cho doanh nghiệp từ ngân sách nhà nước 100% kinh phí khi doanh nhiệp thực hiện đầu tư xây dựng công trình thủy lợi, giao thông tại vùng quy hoạch trồng lúa có năng suất, chất lượng cao; hỗ trợ doanh nghiệp khi thực hiện dự án theo quy trình sản xuất lúa giảm phát thải khí nhà kính được chứng nhận; dự án áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn; dự án sản xuất hữu cơ được chứng nhận; dự án liên kết sản xuất theo chuổi giá trị; dự án chế biến sản phẩm lương thực, thực phẩm; dự án sản xuất chế phẩm sinh học, chế biến nguyên liệu và sản phẩm công nghệ cao từ lúa, gạo và phụ phẩm lúa, gạo đáp ứng theo quy định pháp luật về công nghệ cao. Quy định hỗ trợ đầu tư cho Hợp tác xã, liên hiệp HTX khi thực hiện dự án đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng tại vung quy hoạch trồng lúa có năng suất, chất lượng cao; hỗ trợ HTX, liên hiệp HTX liên kết để thực hiện một trong các dự án tại vùng quy hoạch trồng lúa có năng suất, chất lượng cao như dự án áp dụng quy trình sản xuất lúa giảm thải khí nhà kính được chứng nhận; dự án sản xuất hữu cơ được chứng nhận; dự án liên kết sản xuất lúa theo chuổi giá trị; dự án sản xuất, chế biến lương thực, thực phẩm; dự án sản xuất chế phẩm sinh học, chế biến nguyên liệu sản phẩm công nghệ cao từ lúa gạo và phụ phẩm từ lúa, gạo.
 

Riêng việc sử dụng nguồn kinh phí do nhà nước giao đất, cho thuê đất để sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp từ đất chuyên trồng lúa phải nộp theo quy định tại khoản 1 Điều 12 và nguồn kinh phí ngân sách nhà nước hỗ trợ sản xuất lúa trong dự toán chi cân đối ngân sách địa phương theo quy định tại khoản 1 Điều 14 của Nghị định này, tại Điều 15 của Nghị định số 112/2024/NĐ-CP  của Chính phủ quy định, UBND cấp tỉnh lập trình HĐND cùng cấp căn cứ điều kiện thực tế của địa phương, quyết định nguyên tắc, phạm vi, định mức hỗ trợ và việc sử dụng kinh phí hỗ trợ cho các hoạt động: Hỗ trợ cho người sử dụng đất trồng lúa; cải tạo, nâng cao chất lượng đất trồng lúa; đánh giá tính chất lý, hóa học; xây dựng bản đồ nông hóa thổ nhưỡng vùng đất chuyên trồng lúa theo định kỳ 05 năm/lần; sửa chữa, duy tu bảo dưỡng các công trình hạ tầng nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn xã; hỗ trợ mua bản quyền sở hữu giống lúa được bảo hộ.
 
Từ quy định của Chính phủ quy định thẩm quyền của HĐND tỉnh quyết định việc sử dụng nguồn kinh phí do nhà nước giao đất, cho thuê đất để sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp từ đất chuyên trồng lúa phải nộp và nguồn kinh phí ngân sách nhà nước hỗ trợ sản xuất lúa trong dự toán chi cân đối ngân sách địa phương, tại Kỳ họp thứ 28, HĐND tỉnh Quảng Trị đã ban hành Nghị quyết số 126/NQ-HĐND ngày 06/12/2024 của HĐND tỉnh về kế hoạch tổ chức các kỳ họp thường lệ năm 2025 của HĐND tỉnh; trong đó quy định vào kỳ họp thường lệ giữa năm 2025, HĐND tỉnh sẽ xem xét ban hành quy định nguyên tắc, mức hỗ trợ và việc sử dụng nguồn kinh phí bảo vệ đất trồng lúa trên địa bàn tỉnh Quảng Trị theo Nghị định số 112/2024/NĐ-CP ngày 11/9/2024 của Chính phủ để áp dụng đồng bộ quy định sử dụng nguồn kinh phí do người được nhà nước giao đất, cho thuê đất để sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp từ đất chuyên trồng lúa trong năm 2025 khi các quy định chuyển tiếp tại các Nghị định của Chính phủ được thực hiện đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2024./.
 

Bài, ảnh: Minh Sơn